Wat is de overeenkomst tussen een troep spreeuwen en een trainingsacteur?
Heb je je ook wel eens verwonderd over de manier waarop zo’n troep spreeuwen door de lucht danst? Wie bepaalt er welke kant ze opgaan? Hoe het komt dat ze niet botsen? Hoe kan het dat ze allemaal tegelijk van richting veranderen?
Spreeuwen hebben vertrouwen in het energetisch veld waar ze zich in bevinden. Als mens ben je ook onderdeel van veel verschillende energetische velden, vaak zijn we ons daar niet bewust van. Als trainingsacteur maken we bewust gebruik van energetische velden. Als we een rol moeten spelen maken we op een of andere manier verbinding met een collectief bewustzijn. Daar halen we ‘informatie’ vandaan om onze rol te kunnen spelen. En elke keer verrassen we ons zelf en de cursist door gedrag te vertonen en dingen te zeggen die precies passen bij de rol die je moet spelen. “Je bent precies mijn baas, die kijkt ook zo”. “Ik zat er helemaal in omdat jij precies doet als mijn collega”.
Om nog beter in staat te zijn onze rol neer te zetten hebben we met een groep trainingsacteurs een 3 daagse workshop gevolgd bij Wouter Craandijk, specialist in systemisch werken/familie en organisatie opstellingen. Door met een cursist een simulatie te spelen, maken we op dat moment deel uit van het systeem van die cursist. Je speelt de dominante leidinggevende, of de niet vooruit te branden collega, of de brutale stagiaire, een agressieve klant of… Hoe kun je zo’n rol zuiver spelen en zorgen dat je eigen mening of je eigen ervaringen je niet in de weg zitten. Dat bijvoorbeeld je eigen ervaringen met dominantie of agressie niet ergens onderdeel worden van de simulatie. Het is erg belangrijk dat je je eigen systemen goed kent. Ieder mens groeit op in een gezin en daar zijn patronen, er zijn regels, kaders, waarden en normen. Er spelen dynamieken in de communicatie. En al die dynamieken en patronen komen vaak weer voort uit voorouders. In het systemisch werken gaat men er vanuit dat wanneer negatieve patronen niet opgelost worden, ze worden doorgegeven aan de volgende generatie. Hoe vaak hoor je niet dat een dader ooit zelf slachtoffer was. Of dat de moeder van het slachtoffer zelf ook slachtoffer was, en oma ook. Het is dus erg belangrijk dat je weet waar de ‘kramp’ zit in je eigen bagage. Waar zitten bij jou belemmeringen die maken dat je niet vrij kunt waarnemen en spelen. Want alleen als je ‘schoon’ bent kun je echt de rol door je heen laten komen. Schoon zijn betekent dat je zicht hebt op de patronen en dynamieken in je gezin van je herkomst en die van je familie. Wat heb je meegekregen, wat heeft je gevormd? En dat je ziet welke patronen er in de familiegeschiedenis zijn. En welke invloed die hebben op jou? Welke belemmeringen ervaar je in communicatie? Ben je bijvoorbeeld iemand die moeilijk grenzen aan kan geven? Sta je altijd voor anderen klaar? Of irriteer je je aan iemand die het ‘beter weet’ ? In een opstelling kun je deze patronen onderzoeken en ook zorgen dat je je plek gaat innemen, dat je onverwerkte familiebelasting achter je laat en negatieve gevoelens loslaat. Steeds hebben we gekeken wat het betekent voor onze rol als trainingsacteur. We hebben geleerd dat het belangrijk is om altijd een andere naam aan te nemen zodat je helder onderscheid maakt tussen jezelf en de rol. Dat je na afloop ook de rol weer loslaat. Dan kan door je zelf van de rol te ‘ontslaan’, en vaak is het ook fijn om fysiek een andere plek in te nemen. We hebben ook geleerd de rol meer door ons heen te laten komen, te vertrouwen op die energetische velden. Niet in je hoofd gaan bedenken wat je moet doen en zeggen in je rol. Maar vertrouwen op het collectief bewustzijn. Open staan met een vrije blik.
Zelf heb ik heel sterk ervaren hoe het verschil kan zijn. Ik werkte mee aan een opvangtraining en de deelnemer wilde graag een situatie spelen die hij had meegemaakt met de opvang van een collega. Ik kreeg informatie en wat dan meestal gebeurd is dat de deelnemer heel gedetailleerd dat hele gesprek wil vertellen. Ik vind die situaties vaak lastig omdat ze het dan precies zo willen. Toen ik naar mijn gevoel voldoende informatie had besloot ik even naar de gang te gaan. Ik maakte mijn hoofd leeg, had mezelf Judith genoemd, sloot voor een moment mijn ogen, ging naar mijn ademhaling en zei in mezelf “Kom maar Judith”. Ik klopte aan de deur en de simulatie kon beginnen. Moeiteloos speelde ik de rol en op een gegeven moment vertelde ik dat ik als Judith en mijn man erg bezig waren of we ook in Pakistan wilden trouwen… Na afloop was de groep stom verbaasd dat ik dat had gezegd, hoe wist ik dat??? Want inderdaad, ze had die discussie met haar man. Gonnie wist het niet maar het collectieve bewustzijn gaf het aan me door. Een mooie ervaring.
De training systemisch werken is een waardevolle ervaring. Het sterkt ons als trainingsacteurs waardoor we beter in staat zijn onze rollen te spelen. En doordat Wouter ook trainer is en vaak met acteurs werkt is de training zo ontzettend op maat, echt TOP. Intussen is groep 2 in training en staan er al weer mensen op de wachtlijst voor de training in het najaar.
Gonnie Kleine, 2025
